پیامدهای فرهنگ رفاه برای دین‌داری

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه تهران

2 عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

چکیده

رفاه را به‌دشواری می‌توان تعریف کرد. با وجود این، از ملاحظه تعاریف مختلف می‌توان آن را به برخورداری از امکانات زندگی در سه حوزه اصلی، یعنی بودن، صیرورت، و تعلّق، تعریف کرد. فرهنگ رفاه عبارت است از اصالت یافتن رفاه مادّی و اومانیستی همراه با ابراز‌گرایی سوژه‌. در عصر حاضر، فرهنگ رفاهِ گسترده‌ای شکل گرفته است و با ارزش‌ها و معانی جدیدی که با خود به‌ همراه آورده، تأثیر قابل‌ملاحظه‌ای بر کیفیّت و کمّیّت دین‌داری نهاده است. نظام معنایی نهفته در رفاه، یعنی سوژه‌محوری و تأصل انسان، همراه با فرهنگ احساس‌گراییِ سطحی، زمینه بسیار مساعدی جهت تحوّل دین‌داری فراهم کرده است. رابطه انسان با خدا، از رابطه تکلیفی و تعبّدی به رابطه اختیاری و رمانتیک تحوّل یافته است و نیز دین به گونه‌ای تعریف شده است که تضادّی با رفاه نداشته باشند. دین‌داری در تحت حاکمیّت فرهنگ رفاه، در معرض آن است که دین را به وسیله و ابزاری رفاه‌زا تبدیل کند. همه تحلیل‌های فوق، به صورت کاملاً آشکار در جنبش‌های معنویّت‌گرای نوپدید قابل‌مشاهده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Consequences of Welfare Culture to Religiousness

نویسندگان [English]

  • GHorban Elmi 1
  • Behzad Hamidiyye 2
1
2
چکیده [English]

“Welfare” can be hardly defined. We defined it simply as enjoyment from life facilities in three dimensions: being, becoming and belonging. “Welfare culture” which is our keyword in this essay, designates the centrality of body welfare accompanied by self-expression of humanist subject. In present era, welfare culture has been immensely formed and alongside new values, ideas and concepts which has impressed the milieu of Religiousness. Subjectivism and humanism along with superficial sentimentalism has been a good base for transfiguration of Religiousness. The relation between god and human has turned from obligation to arbitrary and romantic relation. Also, religion has been defined as an esoteric affair compatible with welfare. Religiousness, under these circumstances, has been reclined qua “new religious movements” in which esoteric dimensions of religion are reduced to some instruments for human welfare.

کلیدواژه‌ها [English]

  • new religious movements.
  • Postmodernism
  • subjectivism
  • superficial sentimentalism
  • welfare
  • welfare culture