«شیء فی‌نفسه» و «پدیدار» در نظر کانت و علامه طباطبایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه تربیت مدرس

2 استاد گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

این مقاله در تلاش است تا به این مسأله پاسخ گوید که شیء فی‌نفسه، پدیدار، و ارتباط میان این دو در فلسفۀ کانت و علامه طباطبایی چگونه تبیین می‌شوند و دیدگاه علامه طباطبایی چگونه می‌تواند چالش‌های موجود در فلسفۀ کانت را پاسخ دهد؟ در این تحقیق مشخص می‌شود که کانت با اقرار به نوعی ارتباط ضروری میان ذات معقول و پدیدار، پذیرش وجود ذوات معقول را امری اجتناب‌ناپذیر می‌داند اما بیان می‌کند که ذات معقول یا نومن به دلیل این‌که هرگز به تجربه در نمی‌آید همواره ناشناخته خواهد ماند. از سوی دیگر علامه بر این مطلب تأکید می‌کند که آن‌چه در ذهن ظهور می‌یابد (ماهیت)، انکشاف و نمودی از واقعیت (وجود) است. به این ترتیب، برخلاف دیدگاه کانت، میان پدیدار و شیء فی‌نفسه پیوند معناداری برقرار می‌شود و چالش‌های موجود در فلسفۀ کانت به صورتی پذیرفتنی پاسخ داده می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Kant and Tabatabaei On “Thing in Itself” and “Phenomena”

نویسندگان [English]

  • Siavash Asadi 1
  • Reza Akbarian 2
1 PhD.C. in Islamic Philosophy at Tarbiat Modarres University
2 Professor in Islamic Philosophy at Tarbiat Modarres University
چکیده [English]

This paper intends to find an answer to the problematic description of the “thing in itself”, “phenomena” and the relation between the two in Kant and Allameh Tabatabaei’s philosophy and to consider how Allameh can solve the existing challenges in Kant’s philosophy. This research shows that since Kant accepts some necessary relation between “intelligible essences” and phenomena, he considers the existence of intelligible essences as a certain fact. In spite of accepting the intelligible essences, he believes noumena remain always unknown, because they cannot be known by experience. On the other hand, Allameh argues that the appearances in mind (quiddity) are representations of the reality of the things (existence). Therefore he makes a meaningful relation between ‘the thing in itself’ and the phenomena; similarly, the related challenges in Kant’s philosophy can be answered through Allameh’s philosophy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • thing in itself
  • phenomena
  • quiddity
  • Existence
  • Kant
  • Allameh Tabatabaei