مقسم تصور و تصدیق از منظر معرفتشناسی نوصدرایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

2 دانش آموخته ی کارشناسی ارشد پیام نور تهران

چکیده

تفکیک «تصور» و «تصدیق» از تمایزهای اصلی است که متقدمین در منطق و متأخرین در معرفت­شناسی از آن بهره برده­اند، هر دو گروه مقسم این دو را «علم حصولی» می‌دانند، این تقسیم در «معرفت­شناسی نوصدرایی» برای اقسام معرفت به کار رفته است، اما نمی­توان «تصدیق» را در اصطلاح معرفت­شناسی بنا بر تعریف فلسفۀ اسلامی «علم­حصولی» دانست. این تحقیق با مرور ادبیات فیلسوفان مسلمان به ویژه نوصدراییان، مدعی است که تفکیک تصور و تصدیقْ هستی­شناختی، و «علم حصولی» به عنوان مقسمْ «هستی علمی» است. اما استعمال «تصدیق» در منطق و معرفت­شناسی مساوق با «قضیه» می­باشد، نه یک «هستی علمی»­ که در عین بساطت خارجی در تحلیل عقلی دو مفهوم «حکایت» و «حکم» از آن انتزاع می­شود. «تصدیق» در منطق به معنای «اذعان به صدق قضیه» و در معرفت­شناسی به معنای «معرفت به تحقق یا عدم تحقق یک امر» است. پیشنهاد می­شود برای امور متناظر با «تصور» و «تصدیق» در معرفت­شناسی از «معرفت تصوری» و «معرفت تصدیقی» استفاده ­شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Neo-Sadraean Epistemology and the Divider of the "Imagination" and "Judgment"

نویسندگان [English]

  • Abd-al -Hosein Khosropanah 1
  • Mahdi Ashoori 2
1 Responsible Author: Associate Professor, Iranian Institute of Philosophy, Tehran, Iran.
2 MA Student in Islamic Philosophy and Kalam, Payame Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Differentiation of the two terms imagination and judgment
is a main distinction in Islamic logic and Neo-Sadraean
epistemology. Both disciplines believe that the divider of
the two is "acquired knowledge". But, the concept of
“judgment”, in epistemology, is not the same as the
concept of "acquired knowledge" in Islamic philosophy.
Differentiation of imagination and judgment is an
ontological one, and Islamic philosophers consider
acquired knowledge as an "epistemic being". In logic and
epistemology "Judgment" is the same as "proposition",
and is not an “epistemic being". “Judgment" is the origin
of the two concepts: "representation" and "assertion". In
logic, "Judgment" is "asserting the truth of a proposition",
and in epistemology, it is the knowledge of realization or
non- realization of something.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imagination (tasawur)
  • Imaginational knowledge (ma'rifat tasawuri)
  • Judgment (tasdigh)
  • Judgemental knowledge (ma'refat-e tasdiqi)
  • Neo-Sadraean epistemology