مبانی و لوازم نظریۀ خیال سهروردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکدۀ الهیات دانشگاه تهران

چکیده

مسألۀ خیال نزد دانشمندان مسلمان از ثم رات معرفتی در مسائل متنوعی چون
هستی شناسی، وحی و نبوت، مفهوم سازی و کارکردهای هنر برخوردار است و در نظام
فلسفی شیخ اشراق نیز در رابطه ای تلازمی با سایر مسائل ایفای نقش می کن د.
شاخص ترین مبانی سهروردی در پردازش نظریۀ خیال قاعد ۀ ابصار است که شیخ
اشراق آن را در مواضع متعدد بسط داده و براساس آن خیال را به مثابۀ اشراق نفس
تبیین کرده است. صرف نظر از دلیل شهودی، استدلال عمدۀ شیخ بر خیال اشراقی،
ابطال قوای متعدد ادراکی است که براساس آن مرتبه ای در عالم وجود را به مُثُل معلّقه
اختصاص می دهد. وی در مسألۀ ادراک حسی و خیالی سنخیت را منتفی می داند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Foundations and Consequences of Suhrawardi’s Theory of Imagination

نویسنده [English]

  • Nadia Maftouni
Assistant Professor of Islamic Philosophy and Kalam, University of Tehran.
چکیده [English]

The problem of “imagination”, as raised by Muslim
philosophers, has several epistemic consequences in
subjects as diverse as ontology, prophecy,
conceptualization and the functions of art. In
Illuminationist Philosophy of Suhrawardi, moreover, bears
the topic of imagination a correlation to other subjects. Of
the foundations of Suhrawardi's processing of the theory
of imagination, the most prominent is the principle of
vision, which he has developed in some positions, and
based on which he has considered imagination as the
illumination of the soul. Apart from intuitive proofs,
Suhrawardi's major argument for illumationist imagination
is the refutation of manifold cognitive faculties. It is based
on this refutation that he devotes an echelon of the
universe to suspended archetypes (incorporeal forms). He
rejects the affinity between sensual and imaginative
perception.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Vision
  • imagination
  • archetypes
  • Suhravardi