نقد دیدگاه ویلیام رو در باب «پنداشت پرسش» بودن استدلال وجودشناختیِ موجّهاتی‏

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه فلسفۀ دین، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

مسئلۀ اصلی این پژوهش، بررسی و نقد اِشکال ویلیام رو به استدلال وجودشناختیِ موجّهاتی به روش توصیفی-تحلیلی است. در استدلال وجودشناختی سعی می‌شود از مفهوم خداوند به وجود خارجی خداوند پُل زده شود. یکی از مشهورترین صورت‌بندی‌ها از این استدلال، استدلال وجودشناختیِ موجّهاتی است که پیشرفته‌ترین نسخۀ آن، توسط آلوین پلنتینگا ارائه شده است. طبق این استدلال، تعریف خداوند عبارت است از موجودی که در تمام جهان‌های ممکنْ عالم مطلق، قادر مطلق و خیرخواه محض است (موجود به‌طور حدّاکثری عظیم) و از آنجا که چنین موجودی از امکان عام برخوردار است، بنابراین در جهان بالفعل موجود است. مقدّمۀ سرنوشت‌ساز این استدلال «مقدّمۀ ناظر به امکان» نام دارد؛ مقدّمه‌ای که براساس آن، وجود خداوند مُحال نیست. ویلیام رو، یکی از مخالفان استدلال وجودشناختی، بر این باور است که استدلال پلنتینگا به‌لحاظ معرفت‌شناختی از مغالطۀ «پنداشت پرسش» رنج می‌برد، چرا که تنها راه علم پیدا کردن به «مقدّمۀ ناظر به امکان»، امکان عام وجود خداوند، این است که از پیش نتیجۀ استدلال، یعنی وجود خداوند در جهان بالفعل، را پذیرفته باشیم. در این پژوهش سعی می‌شود تحلیل دقیقی از اِشکال ویلیام رو ارائه و سپس به نفعِ این مدّعا استدلال می‌شود که دلیل رو برای اینکه استدلال مذکور به‌لحاظ معرفت‌شناختی گرفتار «پنداشت پرسش» است، با تحلیل رو در بابِ معیار تشخیص این نوع مغالطه ناسازگار است. همچنین، همانطور که برخی از منتقدان رو به‌درستی اشاره کرده‌اند، لازمۀ «پنداشت پرسش» دانستنِ استدلال وجودشناختیِ موجّهاتی برمبنای دلیل رو، این است که تمام استدلال‌های معتبر را گرفتار «پنداشت پرسش» بدانیم؛ امری که بطلانش آشکار است. در نتیجه، رو نتوانسته است نشان دهد که استدلال وجودشناختیِ موجّهاتی گرفتار مغالطۀ «پنداشت پرسش» است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Critique of William Rowe’s Perspective on the “Begging the Question” Nature of the Modal Ontological Argument

نویسنده [English]

  • Mohammadamin Khodamoradi
MA Student, Department of Philosophy of Religion, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

This research investigates and critiques William Rowe’s objection to Plantinga’s modal ontological argument using a descriptive-analytical approach. According to Plantinga, God is defined as a maximally great being—a being who is omniscient, omnipotent, and omnibenevolent in all possible worlds. Plantinga’s argument holds that, since the existence of such a being is possible, it must follow that this being exists in the actual world. The key premise of this argument, known as the "possibility premise," asserts that God's existence is not impossible. William Rowe argues that Plantinga’s argument epistemologically commits the fallacy of "begging the question." Rowe claims that the only way to affirm the possibility premise—the possibility of God’s existence—is by already accepting the conclusion that God exists in the actual world. This research provides a detailed analysis of Rowe’s objection and argues that his claim—that the modal ontological argument begs the question—is inconsistent with his own criteria for identifying this fallacy. Furthermore, as some of Rowe’s critics have pointed out, his reasoning would imply that all valid arguments are guilty of begging the question, which is evidently false. Consequently, Rowe fails to demonstrate that the modal ontological argument commits the fallacy of begging the question.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alvin Plantinga
  • begging the question
  • modal ontological argument
  • William Rowe
افضلی، علی. (1400). برهان وجودی در فلسفه غرب و فلسفه اسلامی، چاپ دوم، مؤسّسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران.
رامین، فرح. (1402). مغالطۀ «پنداشت پرسش» در برهان وجودی از منظر ویلیام رو. فلسفه و کلام اسلامی، 56 (2)، 355-373. doi: 10. 22059/jitp. 2023. 366229. 523437
رامین، فرح و محمد زمانی، فریده. (1399). بررسی و نقد براهین‌ وجودی از منظر گراهام اُپی. نقد و نظر، 25 (97)، 91-116. doi: 10. 22081/jpt. 2020. 68576
فریدونی، سمیه  و آیت اللهی، حمیدرضا. (1392). امکان‌پذیری وجود خدا در برهان‌های وجودی مدرن. جستارهای فلسفه دین، 2 (4)، 1-18.