The Concept of Fitrah (Human Innateness): A Possibility to Propose a Theory in Philosophy of History

Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate Professor department of Philosophy university of tehran

2 commission of student planning the supreme council of cultural revolution

Abstract

The notion of fitrah (human innateness) plays a significant and a unique role in the Mortaza Motahari’s views. He considered this notion as the issue of the highest importance and himself as the human innateness philosopher. Because of his familiarity with western philosophy, Motahari was the first Islamic philosopher who payed attention to special philosophies. The notion of human innateness is a foundation for Motahari upon which he established other theories he proposed in ethics, philosophy of law, and philosophy of education, etc. Furthermore, the philosophy of history, where, according to Motahari, human innateness plays a central role, was another realm of thought that he profoundly delved into. What we are trying to address in this paper is the possibility of proposing a theory of philosophy of history based on human innateness. According to the theory of human innateness, the existence of the human is prior to his/her essence and human being is a free-flowing existence moving toward its perfection through substantial motion. According to Motahari, the rule of the individual existence of the human also applies to his/her social existence. In other words, the human society is a free-flow existence that has no essence and this existence, i.e., the historical-sociological existence of the human being, moves uninterruptedly toward its perfection and ultimate actuality.

Keywords

Main Subjects


[1] قرآن کریم.
[2]ابن ابی‌جمهور، (1361). غوالی اللئالی ال‍غ‍ری‍زی‍ه‌ ف‍ی‌الاح‍ادی‍ث‌ال‍دی‍ن‍ی‍ه‌، م‍طب‍ع‍ه‌ س‍ی‍دال‍ش‍ه‍دا علیه‌السلام‏.
[3]ابن اثیر، مبارک بن محمد، (1367). النهایه فی غریب‌الحدیث و‌الاثر، موسسه‌‌الامین للطباعة و ‌النشر و ‌التوزیع‏.
[3]ابن بابویه، (1389). التوحید، ترجمه یعقوب جعفری، نسیم کوثر.
[4]استنفورد، مایکل، (1392). درآمدی بر فلسفه تاریخ، ترجمه احمد گل محمدی، نشر نی.
[5]جوادی آملی، عبدالله، (1393). رحیق مختوم، ج 7 ، نشر اسراء.
[6]خلیلی، محمدحسین، (1382). مبانی فلسفی عشق از منظر ابن سینا و ملاصدرا، بوستان کتاب.
[7]رشاد، علی اکبر، (1387). حدیث عشق و فطرت، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
[8]روسو، ژان ژاک، (1394).  قرارداد اجتماعی، ترجمه غلامحسین زیرک‌زاده، نشر قاصدک صبا.
[9]سوزنچی، حسین، اصالت فرد، جامعه یا هر دو، بررسی تطبیقی آرای استاد مطهری و استاد مصباح یزدی، قبسات، تهران، شماره 42، زمستان 1385.
[10]سیدرضی، (1379).  نهج البلاغه، ترجمه علینقی فیض الاسلام، نشرالهادی.
[11]شاه آبادی، محمدعلی، (1386). رشحات البحار، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
[12] ـــــــــــــ ، شذرات المعارف، (1386). پؤوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
[13] ـــــــــــــ ، فطرت عشق، (1387). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
[14] ـــــــــــــ (1393).  صحیفه سجادیه، ترجمه ابوالحسن شعرانی، دریای معرفت
[15]صدرالدین شیرازی محمد بن ابراهیم، (1382). شرح و تعلیقه صدرالمتألهین بر الهیات شفا، بنیاد حکمت اسلامی صدرا
[16] ــــــــــــ ، (1382).  الحکمه المتعالیه فی الأسفار الأربعه، بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
[17] طالب‌زاده سیدحمید، «نگاهی دیگر به ادراکات اعتباری، امکانی برای علوم انسانی»، جاویدان خرد، تهران، شماره 17، زمستان 1389
[18] طباطبایی، سیدمحمدحسین، (1345). المیزان، ج 7، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی همدانی، انتشارات دارالعلم.
[19]ــــــــــــ، ( 1345).  المیزان، ج 16، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی همدانی، انتشارات دارالعلم.
[20] ـــــــــــ ، المیزان، ج 31، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی همدانی، انتشارات دارالعلم.
[21]طنطاوی بن جوهری، (1370).  الجواهر فی تفسیر القرآن الکریم، ب‍ی‍روت‌‏، دار اح‍ی‍اءال‍ت‍راث‌ ال‍ع‍رب‍ی.
[22]عبدالرحمن بن خلدون، (1375). مقدمه ابن خلدون، ترجمه محمد پروین گنابادی، انتشارات علمی فرهنگی.
[23]کاپلستون، فردریک، (1388). تاریخ فلسفه ج 7 (از فیشته تا نیچه)، ترجمه داریوش آشوری، انتشارات علمی فرهنگی.
[24]مجلسی، محمدباقر، (1983).  بحار الانوار، چاپ بیروت، مؤسسه الوفاء.
[25]مطهری مرتضی، (1389).  آشنایی با قرآن، ج 14، انتشارات صدرا.
[26]ــــــــــــــــ ، (1389). اسلام و نیازهای زمان، ج 1، انتشارات صدرا.
[27]ــــــــــــــــ ، (1389). اصول فلسفه و روش رئالیسم، انتشارات صدرا.
[28]ـــــــــــــــ ، (1389). انسان و ایمان، انتشارات صدرا.
[29]ـــــــــــــــ ، (1389). توحید، انتشارات صدرا.
[30]ـــــــــــــــ ، (1389). جامعه و تاریخ، انتشارات صدرا.
[31]ـــــــــــــــ ، (1389). درسهای اسفار، ج 3، انتشارات صدرا.
[32]ـــــــــــــــ ، (1389). عدل الهی، انتشارات صدرا.
[33]ـــــــــــــــ ، (1389). فطرت، انتشارات صدرا.
[34]ـــــــــــــ ، (1389). قیام و انقلاب مهدی (عج) از دیگاه فلسفه تاریخ، انتشارات صدرا.
[35]ـــــــــــــــ ، (1389). مجموعه آثار، ج 2، انتشارات صدرا.
[36]ـــــــــــــــ ، (1389). مجموعه آثار، ج 3، انتشارات صدرا.
[37]ـــــــــــــــ ، (1389). مجموعه آثار، ج 9، انتشارات صدرا.
[38]ـــــــــــــــ ، (1389). مجموعه آثار، ج 10، انتشارات صدرا.
[39]ـــــــــــــــ ، (1389). مجموعه آثار، ج 13، انتشارات صدرا.
[40]ـــــــــــــــ ، (1389). مجموعه آثار، ج 15، انتشارات صدرا.
[41]ـــــــــــــــ ، (1389). مجموعه آثار، ج 16، انتشارات صدرا، 1389.
[42]ـــــــــــــــ ، (1389).  مجموعه آثار ، ج 22 ، انتشارات صدرا، 1389.
[43]ـــــــــــــــ ، (1389). نقدی بر مارکسیسم، انتشارات صدرا، 1389.
[44]ـــــــــــــــ ، (1389). یادداشت‌های استاد مطهری ، ج 1، انتشارات صدرا.
[45]ـــــــــــــــ ، (1389). یادداشت‌های استاد مطهری ، ج 2، انتشارات صدرا.
[46]ـــــــــــــــ ، (1389). یادداشت‌های استاد مطهری ، ج 4، انتشارات صدرا.
[47]ـــــــــــــــ ، (1389). یادداشت‌های استاد مطهری، ج 8، انتشارات صدرا.
[48]ـــــــــــــــ ، (1389). یادداشت‌های استاد مطهری، ج 10، انتشارات صدرا.
[49]ـــــــــــــــ ، (1389).  یادداشت‌های استاد مطهری، ج 11، انتشارات صدرا.
[50]موسوی الخمینی، سیدروح‌الله، (1368). چهل حدیث، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(رض).
[51] نجفی موسی، «درآمدی بر امکان تولید علم جدید اسلامی براساس اندیشه استاد مطهری در فلسفه تاریخ»، فصلنامه علمی تخصصی تماشاگه راز، تهران، شماره 2، تابستان 1391.
[52] هابز، توماس، لویاتان، (1380). وی‍رای‍ش‌ و م‍ق‍دم‍ه‌ از س‍ی‌. ب‍ی‌. م‍ک‍ف‍رس‍ون‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ ح‍س‍ی‍ن‌ بش‍ی‍ری‍ه‌، ن‍ی‌‏‏.