A Historical Critique of Suhrawardī’s Genealogy of the Doctrine of Eternal Return

Document Type : Research Paper

Author

Associate Professor, Department of Islamic Philosophy and Theology, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Tehran, Tehran, Iran.

Abstract

Suhrawardī attributes the doctrine of “eternal return” to the ancient philosophies of Babylon, India, Iran, Greece, and Egypt, while also claiming to have formulated a novel proof for it. This study critically examines the accuracy of these attributions and the originality of his argument. The doctrine of eternal return is altogether absent from the recorded beliefs of Egyptian and Babylonian civilizations, though two related concepts—the Great Year and global cataclysms (flood/fire)—are present in Babylonian thought and were later integrated by Pythagoreans into cyclical cosmology. While Zoroastrianism itself does not contain the doctrine of eternal return, it does present a cyclical view of history that may have influenced Pythagorean formulations combining the ideas of repetition and infinity. Ancient Indian philosophy, by contrast, openly embraces the concept of eternal recurrence. Among Greek thinkers, Anaximander, the Pythagoreans, Empedocles, the Stoics, and Plotinus endorsed variant forms of this doctrine, whereas Heraclitus’s position remains ambiguous. The Atomists advocated for parallel infinite worlds rather than sequential cosmic cycles; Plato maintained the existence of a single universe; and Aristotle’s stance on the matter depends on the contentious authenticity of the Problemata. The core of Suhrawardī’s proof mirrors Plotinus’s Enneads, though the method of its elaboration may constitute Suhrawardī’s own contribution.

Keywords

Main Subjects

References

ابن‌هروی، محمّدشریف نظام‌الدین احمد (1363). انواریّه. با مقدّمۀ حسین ضیائی تربتی. تهران: امیرکبیر.
ارسطو (1385). متافیزیک. ترجمۀ شرف‌الدین خراسانی. تهران: حکمت.
افلاطون (1364). دورۀ آثار افلاطون. ترجمۀ محمدحسن لطفی و رضا کاویانی. تهران: خوارزمی.
الیاده، میرچا (1402). اسطورۀ بازگشت جاودانه. ترجمۀ بهمن سرکاراتی. تهران: طهوری.
خراسانی، شرف‌الدین (1387). نخستین فیلسوفان یونان. تهران: علمی و فرهنگی.
سهروردی، شهاب‌الدین (1372). مجموعه مصنّفات شیخ اشراق، چهار جلدی. به تصحیح هانری کربن و دیگران. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
شایگان، داریوش (1382). آیین هندو و عرفان اسلامی. ترجمۀ جمشید ارجمند. تهران: فرزان‌روز.
_____ (1383). ادیان و مکتبهای فلسفی هند. دو جلدی. تهران: امیرکبیر.
شهرزوری، شمس‌الدین (1372). شرح حکمة الإشراق. تصحیح، تحقیق و مقدمه: حسین ضیائی تربتی. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
عظیمی، مهدی (1393). «آموزۀ بازگشت جاودانه در فلسفۀ سهروردی و فیزیک پوانکاره»، تاریخ فلسفه، شمارۀ 17، صص41-62.
_____ (1398). منطق و معرفت در اندیشۀ سهروردی، تهران: مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران.
کاپلستون، فردریک (1380). تاریخ فلسفه، ج1. ترجمۀ جلال‌الدین مجتبوی. تهران: سروش، علمی و فرهنگی.
کریمی زنجانی اصل، محمد (1387). تاریخ و تقدیر در مقدمۀ حکمة الإشراق. تهران: اطلاعات.
لیندبرگ، دیوید، سی. (1377). سرآغازهای علم در غرب. ترجمۀ دکتر فریدون بدره‌ای. تهران: علمی و فرهنگی.
Philosophy and Kalam
Volume 58, Issue 1
Spring & Summer 2025
August 2025
Pages 289-316

Files

Share

How to cite

Statistics