A Critical Edition of Al-Jili’s Treatise on the Forth Figure Al-Lame fi al-Shakl al-Rabe

Document Type : Research Paper

Author

Associate Professor, Iranian Institute of Philosophy

Abstract

For the first time in the history of logic, Abd al Razzaq Al-Jili (d. 570/1174), in the treatise Al-Lame fi al-Shakl al-Rabe, dealt with the modal syllogisms of the fourth figure. Previous to him, Dinha, the priest, and Ibn Salah Al-hamadani had discussed the non-modal moods of the fourth figure. Jili’s treatise deals only with simple modalities and ignores the complex ones. His pupil, Fakhr al-Din Al-Razi, like his master, neglected the complex moods of the figure, but denied Al-Jili’s modalities for three moods. Al-Razi’s pupil, Zayn al-Din Al-Kashshi, developed the complex moods of the fourth figure. After Afzal al-Din Al-Khunaji realized that negative particulars have conversions in some complex modalities, Athir al-Din Al-Abhari discovered three new valid moods in the modal fourth figure.

Keywords

Main Subjects


[1]  ابهری، اثیرالدین، (1370)، تنزیل الافکار، در منطق و مباحث الفاظ، گردآوری مهدی محقق، تهران، دانشگاه تهران، 137-248.
[2]  پورجوادی، نصرالله (1380ش.)، مجموعه فلسفی مراغه (چاپ عکسی)، مرکز نشر دانشگاهی، تهران. 
[3]  جیلی، مجد‌الدین عبدالرزاق (1380ش.)، «اللامع فی الشکل الرابع»، در: نصرالله پورجوادی، مجموعه فلسفی مراغه (چاپ عکسی)، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، صص 344-365. 
[4]  خونَجی، افضل‌الدین (1389ش.)، کشف الأسرار عن غوامض الأفکار، مقدمه و تحقیق خالد الرویهب، تهران، مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران و مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه آزاد برلین - آلمان.
[5]  دانش‌پژوه، محمدتقی، (1331ش. «الف»)، «شکل چهارم یا شکل جالینوسی (1)»، مجلۀ مهر، شماره 87، سال 8 ش 2، اردیبهشت 1331، ص 97-101. قابل دانلود از:
[6]   دانش‌پژوه، محمدتقی، (1331ش. «ب»)، «شکل چهارم یا شکل جالینوسی (2)»، مجلۀ مهر، شماره 87، سال 8 ش 3، خرداد 1331، ص 166-169.
[7]  دانش‌پژوه، محمدتقی، (1331ش. «ج»)، «داستان شکل جالینوسی در باختر (3)»، مجلۀ مهر، شماره 87، سال 8 ش 5، مرداد 1331، ص 299-304.
[8]  رازی، فخر‌الدین محمد بن عمر (1381ش.)، منطق الملخّص، تقدیم، تحقیق و تعلیق احدفرامرز قراملکی و آدینه اصغری‌نژاد، تهران، دانشگاه امام صادق.
[9]  نبوی، لطف‌الله، (1376ش.)، «رویکردی تاریخی به شکل چهارم قیاس حملی و شرایط انتاج آن»، مدرس علوم انسانی، ش. 5، ص 102-109.
[10] النکت و الفوائد، نویسنده‌ ناشناس، نسخۀ خطی به شمارۀ 1217، کتابخانۀ فیض الله افندی، استانبول.
[11] فلاحی، اسدالله، (1393)، «شکل چهارم قیاس در تاریخ منطق»، جاویدان خرد، ش 25، پذیرفته و در انتظار چاپ.
[12] همدانی، نجم‌الدین ابوالفتوح احمد بن محمد (ن. ش. 4830)، «مقالة فی الشکل الرابع»، کتابخانۀ ایاصوفیا، استانبول، برگ 185ب-189آ، کتابت 626 ق.، چاپ عکسی در Sabra 1965.
[13] همدانی، نجم‌الدین ابوالفتوح احمد بن محمد، (1393)، «مقالة فی الشکل الرابع»، جاویدان خرد، ش 25، پذیرفته و در انتظار چاپ.
 
[14]    Kneale, W. & Kneale, M. (1978). The Development of Logic, Clarendon Press, Oxford.
[15]  Rescher, Nicholas (1966), Galen and the Syllogism, including an Arabic Text, Edition and Annotated Translation of Ibn al-Şalāh Treatise “On the Fourth Figure of the Categorical Syllogism”, University of Pittsburgh Press.
[16]  Sabra, A. I. (1965), ‘‘A Twelfth-Century Defence of the Fourth Figure of the Syllogism,’’ Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, Vol. 28, pp. 14-28.