TY - JOUR ID - 83543 TI - رویکرد معرفت شناختی در اثبات عقل مفارق در سنت اسلامی: تحلیل انتقادی JO - فلسفه و کلام اسلامی JA - JITP LA - fa SN - 2008-9422 AU - متولی, مرتضی AD - دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 54 IS - 1 SP - 166 EP - 147 KW - عقل مفارق KW - معرفت‌شناسی KW - ذهول KW - ادراک کلی KW - تبیین DO - 10.22059/jitp.2021.304924.523206 N2 - یک دسته از ادله اثبات عقل مفارق ادله مبتنی بر رویکرد معرفت­شناختی­اند که در این جستار به تحلیل انتقادی سه دلیل از آن ادله خواهیم پرداخت. ما در این پژوهش نشان می­دهیم که این ادله بیشتر شبیه به تبیین­اند تا استدلال بر وجود عقل مفارق یعنی بیشتر شبیه به فرضیه­های روشنگری هستند که علاوه بر برقراری سازگاری در یک نظامْ فهم چگونگی امکان یک امر را به ما می­دهند. دراین­صورت، اولا، رقیب­بردارند یعنی می­توان فرضیه­ها و تبیین­های رقیب ارائه داد؛ ثانیا، چون ظاهرا همه این مسائل چندتباری­اند در علوم مختلف می­توان تبیین­هایی دیگر برای این امور عرضه کرد ـ تبیین­هایی که هر کدام بخشی از حقیقت را روشن می­سازند؛ ثالثا، با توجه به ملاک‌های اولویت تبیین شاید امروزه دیگر این تبیین­ها خیلی موفق نباشند. با این همه، اگر این ادله را استدلال و توجیه برای وجود عقل مفارق بدانیم، همچنان خلل­های فراوانی دارند و از رسیدن به مقصود بازمی­مانند.   UR - https://jitp.ut.ac.ir/article_83543.html L1 - https://jitp.ut.ac.ir/article_83543_5593876f4e77e2a5034570e48eec7780.pdf ER -