TY - JOUR ID - 71644 TI - تبیین علم بلامعلوم خداوند در سایۀ کشف انسان از استحالۀ اجتماع نقیضین براساس نظر میرزا مهدی اصفهانی JO - فلسفه و کلام اسلامی JA - JITP LA - fa SN - 2008-9422 AU - رهنما, رضا AD - دانش آموخته دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 52 IS - 1 SP - 75 EP - 90 KW - اصل امتناع تناقض KW - علم خدا KW - مکتب تفکیک KW - میرزا مهدی اصفهانی DO - 10.22059/jitp.2019.250053.522998 N2 - استحالۀ اجتماع نقیضین یکی از پایه‌ای‌ترین بدیهیات اولیه به شمار می‌رود. میرزا مهدی اصفهانی با نگاهی متفاوت به بداهت این قضیه، به تبیین علم بلامعلوم در دایرۀ علم انسان پرداخته و معتقد است می‌توان از علمی سخن گفت که معلوم آن هیچ نوع تحققی در هیچ موطنی ندارد. او با تکیه بر این علم و آیه قرار دادن آن، علم خدای متعال پیش و پس از خلقت را علمی تفصیلی و بدون معیت معلومات می‌داند. در نتیجه، ذات پروردگار را از هر گونه تقرر معلومات به هر نحوۀ ممکن اعم از اجمالی و تفصیلی، تنزیه می‌کند. بر این اساس می‌توان گفت نظریۀ علم بلامعلوم میرزا مهدی اصفهانی در صورتی که چالش‌های پیش روی خود را به‌درستی حل نماید، رقیبی برای نظریۀ ثابتات ازلی معتزله، اعیان ثابته عارفان و نیز نظریۀ علم اجمالی در عین کشف تفصیلی ملاصدرا است. UR - https://jitp.ut.ac.ir/article_71644.html L1 - https://jitp.ut.ac.ir/article_71644_c622f9e3dcc8fa38e22ef3467fa97780.pdf ER -