مسئلۀ بسیار مهم تأثیرات معرفتی گناه که امروزه در حوزۀ معرفتشناسی معاصر مجال طرح یافته است میتواند از جنبههای گوناگون بررسی شود. یکی از این جنبهها مربوط به تأثیرات واقعی گناه در عامل کسب معرفت، و دیگری مربوط به ارتباطی است که انسان با خداوند به منزلۀ افاضهکنندۀ معرفت دارد. در این مقاله جنبۀ نخست را به روش تحلیلی، آن هم از دید غزالی، دنبال میکنیم. این تأثیر هم تأثیری بنیادین در غایت و کارکرد عقل است و هم تأثیر در فرآیند و فرآوردۀ کسب معرفت. ما در اینجا تنها به تأثیر گناه در غایت و کارکرد عقل، در سه حیث تأثیر در غایت وجودی عقل، تأثیر در چگونگی رویکردن عقل به حقایق، و تأثیر در احساس و ارادۀ ناظر به درک و دریافت حقیقت میپردازیم. تأثیر گناه در فرآیند معرفت و فرآوردۀ آن محل بحث این مقاله نخواهد بود.